Ο Όσιος Αρσένιος o νέος ο εν Πάρω

31 Ιανουαρίου

Ο όσιος Αρσένιος Σεργίου Σεργιάδης, κατά κόσμον Αθανάσιος, γεννήθηκε στα Ιωάννινα το έτος 1800 από ευσεβείς και εναρέτους γονείς. Πολύ νωρίς έμεινε ορφανός και από πατέρα και από μητέρα. Σε ηλικία εννέα ετών ήρθε στις Κυδωνίες της Μικράς Ασίας, όπου με τη φροντίδα του Σχολάρχη Αρχιμανδρίτη Γρηγορίου Σαράφη, ανδρός εναρέτου και λογίου, ενεγράφη στην εκεί Σχολή.

Συνέχεια

Ο Τουρλίτης, το λύχνο του άστρου…

«Με το λύχνο του άστρου στους ουρανούς εβγήκα
στο αγιάζι των λειμώνων στη μόνη ακτή του κόσμου…»
Οδυσσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί

Κάθε φορά που διαβάζω ή ακούω αυτούς τους στίχους στα μάτια της ψυχής μου υψώνεται αγέρωχος και ολόφωτος ο Τουρλίτης, έτσι όπως κάποτε τον πρωτοαντίκρισαν τα παιδικά μου μάτια, ένα καλοκαίρι στην Άνδρο, το νησί της γιαγιάς Σοφίας… Ίδιος κερί που ανάβει πάνω στο μανουάλι του κόσμου, ο Τουρλίτης δείχνει ακούραστα τα αστέρια τρυπώντας τον νυχτερινό ουρανό της Άνδρου.

Συνέχεια

«Με το λύχνο του άστρου στους ουρανούς εβγήκα
στο αγιάζι των λειμώνων στη μόνη ακτή του κόσμου…»
Οδυσσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί

Κάθε φορά που διαβάζω ή ακούω αυτούς τους στίχους στα μάτια της ψυχής μου υψώνεται αγέρωχος και ολόφωτος ο Τουρλίτης, έτσι όπως κάποτε τον πρωτοαντίκρισαν τα παιδικά μου μάτια, ένα καλοκαίρι στην Άνδρο, το νησί της γιαγιάς Σοφίας… Ίδιος κερί που ανάβει πάνω στο μανουάλι του κόσμου, ο Τουρλίτης δείχνει ακούραστα τα αστέρια τρυπώντας τον νυχτερινό ουρανό της Άνδρου.

Συνέχεια

Η Παναγία Θαλασσινή της Άνδρου

«Άγιε Νικόλα φύλαγε κι αγιά Θαλασσινή ..»
Νίκος Καββαδίας

Συνέχεια

Μου αναλογεί το λευκό (Οδυσσέας Ελύτης)

Σαντορίνη

Ανάμεσα στα «υλικά» που καθόρισαν την Ποίηση και την εν γένει γραφή του Οδυσσέα Ελύτη, ξεχωριστή θέση κατέχουν αναμφίβολα τα χρώματα, αυτά τα αθώα και πρωτογενή πλάσματα που έντυσαν μοναδικά τους στίχους και τα τοπία του κορυφαίου Ποιητή μας. Κυρίαρχο, μεταξύ των υπολοίπων χρωμάτων, στάθηκε στην Ποίηση του Ελύτη το λευκό, που ενσάρκωσε την κομβική στο έργο του ιδέα της «καθαρότητας», αυτή την πεμπτουσία της ζωής και της ύπαρξης προς την οποία έτεινε πάντοτε ολάκερη η ποιητική του παρακαταθήκη. Ακολούθως παραθέτουμε ορισμένα αποσπάσματα από το έργο του, όπου «αποτυπώθηκε» χαρακτηριστικά το λευκό.

Συνέχεια

Τα πέτρινα σκαλιά του Αυγούστου (Οδυσσέας Ελύτης)

Ἔλα λοιπὸν ἀπ’ τὴν ἀρχή νὰ ζήσουμε τὰ χρώματα
Ν’ ἀνακαλύψουμε τὰ δῶρα τοῦ γυμνοῦ νησιοῦ
Ρόδινοι καὶ γαλάζιοι τροῦλλοι θ’ ἀναστήσουν τὸ αἴσθημα
Γενναῖο σὰ στῆθος τὸ αἴσθημα ἕτοιμο νὰ ξαναπετάξῃ
Ἔλα λοιπὸν νὰ στρώσουμε τὸ φῶς
Νὰ κοιμηθοῦμε τὸ γαλάζιο φῶς στὰ πέτρινα σκαλιὰ τοῦ Αὐγούστου

Συνέχεια

Η Υπαπαντή του Σωτήρος Χριστού

2 Φεβρουαρίου

«Κόλπους Πατρὸς τυποῦσι τοῦ σοῦ, Χριστέ μου,
Τοῦ Συμεὼν αἱ χεῖρες, αἱ φέρουσί σε.
Δέξατο δευτερίῃ Χριστὸν Συμεὼν παρὰ Νηῷ»

Το γεγονός της Υπαπαντής του Κυρίου εξιστορείται από τον ευαγγελιστή Λουκά, στο κεφ. Β’, στ. 22-35 του Ευαγγελίου του. Συνέβη σαράντα (40) ημέρες μετά τη γέννηση του Ιησού. Σύμφωνα με το Μωσαϊκό νόμο, η Παρθένος Μαρία, αφού συμπλήρωσε τον χρόνο καθαρισμού από τον τοκετό, πήγε στο Ναό της Ιερουσαλήμ μαζί με τον Ιωσήφ, για να τελεσθεί η τυπική αφιέρωση του βρέφους στον Θεό, κατά το «πάν άρσεν διανοίγον μήτραν (δηλαδή πρωτότοκο) άγιον τω Κυρίω κληθήσεται» και για να προσφέρουν θυσία, που αποτελείτο από ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο μικρά περιστέρια.

Συνέχεια

Θησαυροί της νησιωτικής Ελλάδας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Η Ανδριώτικη Βεγγέρα, το Μελεκούνι της Ρόδου, η Κεραμική παράδοση της Σίφνου, τα Πανηγύρια της Ικαρίας, οι Μάντρες της Λήμνου και η Καλαντήρα της Νισύρου, από σήμερα αποτελούν προστατευόμενα έθιμα, παραδοσιακές τέχνες και κοινωνικές τελετουργίες της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς των Ελλήνων.

Συνέχεια

Ιερά προσκυνήματα του αγίου Αντωνίου στον νησιωτικό χώρο

Στις ερημιές, πάνω στ’ απόκρημνα βράχια, αλλά και στους οικισμούς των νησιών, πολλοί είναι οι ναοί, οι μονές και τα ξωκλήσια που έχουν αφιερώσει με ευλάβεια οι πιστοί στην χάρη του Αγίου Αντωνίου, του μεγάλου αγίου ερημίτη και ασκητή της Ορθοδοξίας, που εορτάζει στις 17 Ιανουαρίου. Ας γνωρίσουμε καλύτερα μερικά από αυτά.

Συνέχεια

Το έθιμο της «Χαιρετούρας» στην Άνδρο

Οι Στενιές Άνδρου (steniotes.gr)

Η «Χαιρετούρα» (ή «Γύρα» ή «Χαιρετισμός») είναι παλαιό πρωτοχρονιάτικο έθιμο της Άνδρου, μία ιδιαιτερότητα που συναντιέται μάλλον μόνο στο νησί αυτό του Αιγαίου. Κάθε πρωτοχρονιά μετά την εκκλησία οι άνδρες του χωριού που εκκλησιάζονται, επισκέπτονται, σε παρέες, τα σπίτια που είναι «ανοικτά» και χαιρετούν για το καλό του χρόνου. Όπως χαρακτηριστικά λένε «πηγαίνουν για χαιρετούρα» ή «χαιρετισμό» στα σπίτια του χωριού για να ευχηθούν τον «Καλό Χρόνο» και να τραγουδήσουν τα κάλαντα και τον Ανδριώτικο Αη-Βασίλη.

Συνέχεια

Παναγιά η Θεοσκέπαστη, η Παναγιά του Αιγαίου και του Βενέζη

Με θέα που κόβει την ανάσα, το Ιερό Ενοριακό Παρεκκλήσι της Παναγιάς της Θεοσκέπαστης (Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου) είναι χτισμένο στην δυτική άκρη του βράχου του Σκάρου στο Ημεροβίγλι της Σαντορίνης. Αποτελεί το μοναδικό κτίσμα που υπάρχει σήμερα στον Σκάρο και κάθε χρόνο, τέτοια μέρα (26 Δεκεμβρίου), εορτάζει. Η ασύγκριτη ομορφιά του ενέπνευσε τον κορυφαίο Αϊβαλιώτη λογοτέχνη, Ηλία Βενέζη, να γράψει ένα διήγημα αφιερωμένο στο εκκλησάκι!

Συνέχεια

Της Άρνης το νερό

Η Άρνη (ή Αρνάς) είναι χωριό της Άνδρου στον Δήμο Υδρούσας. Βρίσκεται στο εσωτερικό ορεινό τμήμα του νησιού, χτισμένη σε υψόμετρο 500 μ. και είναι πλούσια σε νερά και βλάστηση. Λέγεται από παλιά πως το νερό της Άρνης έχει την ιδιότητα όποιος το πίνει να ξεχνά εκείνους που αγαπά. Έτσι, όποιος δεν ήταν εύκολο να ξεχάσει ανθρώπους που αγάπησε αληθινά, έπινε της Άρνης το νερό για να τους λησμονήσει και να ξεφύγει από τη σκέψη τους, που τον βασάνιζε.

Συνέχεια

Χειμωνιάτικοι κίτρινοι δρόμοι

Στον Λειβαδιανό δρόμο προς τη Χώρα της Άνδρου και το Μέσα Χωριό, στο μονοπάτι της Καυκάρας και παντού στους γύρω λόφους, κίτρινες πινελιές χρωματίζουν τον μεγάλο χειμωνιάτικο καμβά της πλάσης!

Συνέχεια

Έθιμα και λαϊκή λατρεία του Αγίου Ανδρέα

Στις 30 Νοεμβρίου εορτάζει ο Πρωτόκλητος Απόστολος Άγιος Ανδρέας, αδελφός του Αποστόλου Πέτρου, που μαρτύρησε στην Πάτρα, της οποίας είναι και πολιούχος. Πρόκειται για έναν δημοφιλή άγιο του χειμώνα, του οποίου η γιορτή συμπίπτει με την τελευταία ημέρα του φθινοπώρου. Η λαϊκή λατρεία του Αγίου Ανδρέα περιλαμβάνει δοξασίες, φόβους, ελπίδες και αντιλήψεις, έθιμα και συνήθειες, με μαγικό, δεισιδαίμονα χαρακτήρα. Παράγοντες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση αυτής της λατρείας ήταν οι εξής:

Συνέχεια

Οσία Μεθοδία Κιμώλου, το ακοίμητο καντήλι του Αιγαίου

5 Οκτωβρίου

Η Οσία Μεθοδία της Κιμώλου γεννήθηκε το 1861 στην Κίμωλο από γονείς που ξεχώριζαν για την πίστη τους. Η ίδια όταν βαπτίστηκε έλαβε το όνομα Ειρήνη. Ήταν το τρίτο από τα οκτώ παιδιά της οικογένειας του Ιάκωβου και της Μαρίας Σάρδη.

Συνέχεια

«Δικαιοσύνην μάθετε, οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς» (Ησ. 26,9)

Αξιότιμοι και αγαπητοί,

Σήμερα η Αγία μας Εκκλησία, τιμά την μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών Διονυσίου του Αρεοπαγίτου επισκόπου Αθηνών, ο οποίος έγινε κοινωνός της Ευαγγελικής αλήθειας από τον Απόστολο των εθνών Παύλο, κατά την εν Αθήναις επίσκεψή του και την εκεί κηρυγματική του δραστηριότητα. Ο Άγιος Διονύσιος, έζησε τον 1ο μ.Χ. αιώνα και υπήρξε εκ των επιφανών Αθηναίων πολιτών. Υπηρετούσε την δικαιοσύνη ως ανώτατος δικαστικός, μέλος του ανωτάτου δικαστηρίου των Αθηνών γνωστού ως Αρείου Πάγου. Ήταν εκείνος που κατά την παράδοση της Εκκλησίας μας, την Μεγάλη Παρασκευή που ο Κύριός μας επί του σταυρού εκφώνησε τη φράση «Τετέλεσται» και εκρύβη ο ήλιος, βλέποντας το υπερφυσικό αυτό φαινόμενο είπε: «ή Θεός πάσχει ή το παν απόλλυται».

Συνέχεια