Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η ηρωική καπετάνισσα

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα
(11 Μαΐου 1771 – 22 Μαΐου 1825)

ΕΝΩΠΙΟΝ ΑΥΤΗΣ Ο ΑΝΑΝΔΡΟΣ ΗΣΧΥΝΕΤΟ
ΚΑΙ Ο ΑΝΔΡΕΙΟΣ ΥΠΕΧΩΡΕΙ

Συνέχεια

Νύμφη του κύματος και των αφρών… Η Κωνσταντινούπολη του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη

«Την είδον τόσαις φοραίς. Και την εκαμάρωσα. Νύμφη του κύματος και των αφρών, και νύμφη των κήπων και των λειμώνων. Αναδυομένην εκ των κυμάτων, την ώρα την γλυκείαν της αυγής, με ένα βαθύχρουν τεφρόν πέπλον σκεπασμένην, τον οποίον σιγά σιγά επανεγείρει η Ανατολή με τας ροδίνους αβράς χείρας της, ίνα αναφανή εις τον κόσμον το υπερφυές θέαμα ναών και παλατίων … αναμμένην θαρρείς, εν θεατρική φωταγωγία εορτής, εις τα υαλώματα και τους χρυσούς ορόφους, επί των οποίων προσήναψε πυρσούς χαράς ο ήλιος. Και πλέουν τότε μέσα εις το πέλαγος φωτός, εξαισίως πανηγυρικού, συνοικισμοί απέραντοι, λόφοι κεκαλυμμένοι με κατοικίας, και ακταί με παλάτια βασιλικά και μέγαρα αρχόντων».

Συνέχεια

Η παραμυθένια Ζάχολη και ο Άη Γιώργης

Κυριακάτικο πρωινό του Μαΐου, έχοντας αφήσει πίσω μας το Δερβένι, ξεκινάμε την ανάβαση προς το χωριό Ευρωστίνη ή Ζάχολη, που κρατά ακόμη πολλά στοιχεία της παλαιάς μορφής του, με τις βρύσες, τα αλώνια και τα ξωκλήσια του, μα πιο πολύ από όλα με τον υπέροχο ναό του Αγίου Γεωργίου με τους δεκαεπτά τρούλους του που δεσπόζει πάνω από το χωριό μέσα σε πυκνά δάση και άφθονα τρεχούμενα νερά.

Συνέχεια

Η μάχη στο Χάνι της Γραβιάς (8 Μαΐου 1821)

Καθοριστική σημασία είχε η Μάχη της Γραβιάς για την επανάσταση του 1821, καθώς εμπόδισε την είσοδο τουρκικών στρατευμάτων στην Πελοπόννησο

Συνέχεια

Η άγνωστη «συνέντευξη» του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

Ναύπλιο 1825

Ο πολυθρυλούμενος «Γέρος του Μοριά», Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, φέρεται να έχει δώσει συνέντευξη το 1825 σε Ιταλό δημοσιογράφο – περιηγητή. Πρόκειται για τον Ιωσήφ Πέκκιο (Giuseppe ή Joseph Pecchio, 1785-1837) ο οποίος είχε μόλις φτάσει στην Ελλάδα και συνομίλησε με τον μεγάλο Στρατηγό καταγράφοντας όσα του διηγήθηκε. Ο Πέκκιο ήταν ένας από τους ξένους περιηγητές της εποχής που επεδίωκαν να δουν από κοντά τις θρυλικές φυσιογνωμίες του μεγάλου Αγώνα.

Συνέχεια

Από το Κάραγατς στην Ορεστιάδα (Έρνεστ Χέμινγουεϊ)

Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ το 1922, στη φωτογραφία του διαβατηρίου του
με το οποίο ταξίδεψε στη Θράκη (torontoist.com)

6 Απριλίου – Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας του Θρακικού Ελληνισμού

«Είναι οι τελευταίοι από τη δόξα που ήταν κάποτε η Ελλάδα. Αυτό είναι το τέλος της δεύτερής τους πολιορκίας της Τροίας. Ποιος θα θρέψη τόσο πληθυσμό; Μην ξεχνάτε τους Έλληνες!…». Οι ανταποκρίσεις του Έρνεστ Χέμινγουεϊ από την Ανατολική Θράκη, το 1922, έχουν μείνει ιστορικές. Ήρθε στην Κωνσταντινούπολη ως απεσταλμένος της εφημερίδας Toronto Star Weekly, που κάλυπτε τον ελληνοτουρκικό πόλεμο και, μέσω των ανταποκρίσεών του, το ευρύ κοινό της εποχής γνώρισε τη Μικρασιατική Καταστροφή. Υπήρξε παρών στην ανταλλαγή των πληθυσμών στη Θράκη, που ακολούθησε τη Συνθήκη των Μουδανιών, μιας επιλογής που καθόρισε τη μοίρα και την ιστορία του νεότερου Ελληνισμού…

Συνέχεια

6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ, Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας του Θρακικού Ελληνισμού

Η Ραιδεστός, το κόσμημα της Ανατολής (levantineheritage.com)

Κορύφωση των διωγμών σε βάρος του Ελληνισμού της Θράκης υπήρξε η 6η Απριλίου 1914, η οποία έχει χαραχτεί στη μνήμη των Θρακιωτών ως το «Μαύρο Πάσχα»

Συνέχεια

Αποχαιρετώντας τον σπουδαίο λαογράφο και δάσκαλο Δημήτρη Νικοπολιτίδη

Σε ηλικία 98 ετών, το Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2023, έφυγε από κοντά μας ο Δημήτρης Νικοπολιτίδης, Κιλκισιώτης, φιλόλογος – λαογράφος, ο οποίος συνέδεσε τη ζωή του με τη λαογραφία, την έρευνα και την καταγραφή της ιστορίας, του πολιτισμού και των παραδόσεων του Ποντιακού ελλην ισμού. Είχε δύο παιδιά την Ερμιόνη και τον Σάββα και τέσσερα εγγόνια. Υπήρξε λαμπρός δάσκαλος, φιλόλογος, ο οποίος δίδαξε σε εξατάξια γυμνάσια της Ελλάδας και στη συνέχεια κατέληξε στη γενέτειρά του, στο Κιλκίς, όπου συνταξιοδοτήθηκε ως λυκειάρχης από το 2ο Λύκειο της πόλης.

Συνέχεια

Το κτήμα Τατοΐου και η ιστορία του

Το κτήμα Τατοΐου βρίσκεται στη θέση της αρχαίας Δεκέλειας του δήμου Μεσογείων της αρχαίας Αθήνας, περίπου 15 χλμ. βόρεια του κέντρου. Σήμερα υπάγεται διοικητικά εν μέρει στον δήμο Διονύσου και εν μέρει στον δήμο Αχαρνών – Θρακομακεδόνων ΠΕ Ανατ. Αττικής. Υπήρξε οθωμανικό τσιφλίκι μαζί με τα γειτονικά του κτήματα Μαχούνια και Λιόπεσι, ενώ το τοπωνύμιο «Τατόι» θεωρείται ότι προέρχεται από το όνομα του αλβανοβλάχου φύλαρχου Τατόη, που έζησε στην περιοχή. Μετεπαναστατικά, τα τσιφλίκια αυτά αγοράστηκαν από τον Φαναριώτη ευγενή Αλέξανδρο Καντακουζηνό, με το κτήμα να καταλήγει στον γαμπρό του, σύζυγο της θυγατέρας του Ελπίδας Σκαρλάτο – Σούτσου.

Συνέχεια

Παναγία του Πέραν, η Δέσποινα των Ρωμιών της Πόλης

Ο ιερός ναός Εισοδίων της Θεοτόκου Σταυροδρομίου και η ιστορία του

Στο πιο κεντρικό σημείο της ευρωπαϊκής πλευράς της Πόλης, στην τοποθεσία που όλοι γνωρίζουμε ως το «Πέραν», στο όμορφο Σταυροδρόμι, ο λαμπρός ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου και το εκκλησιαστικό συγκρότημα που τον περιβάλλει, αποτελούμενο από γραφεία, κατοικίες ιερέων, εστίες, αίθουσες και εντευκτήρια, καλύπτει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης.

Συνέχεια

Παναγιώτης Κανελλάκης

«Το περιβάλλον είναι ένας τομέας όπου μπορούμε να κάνουμε πολλά.
Εκείνη την εποχή ένιωθες χρήσιμος πολεμώντας τη χούντα.
Σήμερα μπορείς να νιώσεις χρήσιμος προωθώντας τα ανθρώπινα
δικαιώματα που συνδέονται με την ποιότητα ζωής.
Αυτό είναι το Περιβάλλον»

Παναγιώτης Κανελλάκης
(1942-2009)

Συνέχεια

Ο Ταξιάρχης και το Μέγα Ρεύμα Κωνσταντινουπόλεως

«Εάν προς κατοικία ανθρώπων η φύσις όρισε τόπους τινάς εκλεκτούς, ολίγοι των εν τη οικουμένη δύνανται να φιλονικήσουν τα πρωτεία προς το ακρωτήριο του Μεγάλου Ρεύματος …» (Σκ. Βυζάντιος). Ένα οδοιπορικό στον χρόνο και στην πολυκύμαντη ιστορία του ιερού ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών και της Κοινότητας Μεγάλου Ρεύματος Βοσπόρου.

Συνέχεια

Α’ Βαλκανικός Πόλεμος

25 Σεπτεμβρίου 1912 – 17 Μαΐου 1913

Η απελευθέρωση της Ελασσόνας (6 Οκτωβρίου 1912)

Η πολεμική αναμέτρηση ανάμεσα στη Βαλκανική Συμμαχία (Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία, Μαυροβούνιο) και τη θνήσκουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία ξεκίνησε τυπικά στις 25 Σεπτεμβρίου 1912 με την κήρυξη του πολέμου από το Μαυροβούνιο κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ολοκληρώθηκε στις 17 Μαΐου 1913 με τη συνθήκη του Λονδίνου. Το τέλος του Α’ Βαλκανικού Πολέμου βρήκε την Ελλάδα να έχει απελευθερώσει την Ήπειρο, ολόκληρη τη Θεσσαλία, μεγάλο τμήμα της Μακεδονίας και τα νησιά του Αιγαίου.

Συνέχεια

Η Βιάννος και η ιερή μνήμη του ολοκαυτώματος

Ρουσσέτος Παναγιωτάκης, «Το ολοκαύτωμα της Βιάννου»

Ήταν 14 Σεπτεμβρίου του 1943 όταν οι Γερμανοί κατακτητές έδειξαν για μια ακόμη φορά το απάνθρωπο πρόσωπό τους. Η μέρα που έλαβε χώρα ένα από το πιο ειδεχθή εγκλήματα των ναζί εναντίον αμάχων: το Ολοκαύτωμα της Βιάννου και των γύρω χωριών της επαρχίας Ιεράπετρας Κρήτης ως αντίποινα για τη δράση ανταρτών στην περιοχή. Ο γερμανικός στρατός εισέβαλε στα χωριά Βιάννο, Αμιρά, Βαχό, Κεφαλοβρύσι, Κρεβατά, Άγιο Βασίλειο, Πεύκο, Κάτω Σύμη, Γδόχια, Μύρτο, Μουρνιές, Ρίζα, Μάλλες και επί τρεις ημέρες εκτελούσε αδιάκριτα, λεηλατούσε, έκαιγε σπίτια και περιουσίες… Έναν μήνα μετά οι γερμανοί επανήλθαν ισοπεδώνοντας ολόκληρα τα χωριά. 401 άνθρωποι σκοτώθηκαν. Πάνω από 1.000 οικίες καταστράφηκαν. Κανένα έλεος. Μόνο φωτιά, καπνός και αίμα. Στην ιερή μνήμη της μαρτυρικής θυσίας της Βιάννου επιχειρούμε ένα αφιέρωμα το οποίο πλαισιώνει ξεχωριστά το ποίημα «Νογά ο θεός τον Αμιρά και για τη Βιάννο κλαίει» της Ζωής Δικταίου, με καταγωγή από το όμορφο Λασίθι, και οι πίνακες του επίσης κρητικού ζωγράφου Ρουσσέτου Παναγιωτάκη.

Συνέχεια

Το αίμα των άλλων…

Πίστη (fides) – Ελπίδα (spes) – Αγάπη (caritas). Οι τρεις μεγάλες αξίες
του Χριστιανισμού σε ένα θαυμάσιο βιτρό του Edwards Burne Jones
στον Καθεδρικό ναό Σωτήρος Χριστού της Οξφόρδης

Συνέχεια

Ο μαύρος Σεπτέμβρης των Ρωμιών της Πόλης

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας στα ερείπια
της Παναγίας του Βελιγραδίου (Σεπτ. 1955)

Το χρονικό των Σεπτεμβριανών του 1955 σε βάρος του ελληνισμού της Κωνσταντινουπόλεως και του Οικουμενικού Πατριαρχείου θεωρήθηκε ως «δεύτερη άλωση» της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους. Το ελληνικό στοιχείο στην Πόλη, έχοντας δεχθεί καθοριστικό πλήγμα και αντιμετωπίζοντας πλέον την ωμή βία, την τρομοκρατία και τον διωγμό, δεν κατάφερε ουσιαστικά ποτέ ξανά να ορθοποδήσει και ν’ ανακτήσει την παλαιά κραταιά οικονομική του θέση και δύναμη. Τα Σεπτεμβριανά του ’55, μαζί με το κύμα απελάσεων που ακολούθησαν, το 1964, σήμαναν τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Πόλης από τις επί χιλιετίες πατρογονικές εστίες τους.

Συνέχεια