Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η ηρωική καπετάνισσα

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα
(11 Μαΐου 1771 – 22 Μαΐου 1825)

ΕΝΩΠΙΟΝ ΑΥΤΗΣ Ο ΑΝΑΝΔΡΟΣ ΗΣΧΥΝΕΤΟ
ΚΑΙ Ο ΑΝΔΡΕΙΟΣ ΥΠΕΧΩΡΕΙ

Συνέχεια

Αθήνα: Πώς γιορτάζαμε τον Άγιο Βαλεντίνο πριν από έναν περίπου αιώνα;

Σήμερα κυριαρχούν οι καρδούλες, τα σοκολατάκια και τα λουλούδια. Μια έρευνα του 1937 δίνει εντελώς διαφορετική εικόνα…

Το περιοδικό «Μπουκέτο» είχε κάνει μία πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα εν έτει 1937, κάτι αρκετά προχωρημένο για την εποχή. Κι όλα αυτά για την ημέρα του Έρωτα, δηλαδή τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου. Όπως αναφέρει στο εισαγωγικό του σημείωμα, «οι στατιστικοί πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζουν πολύ σπουδαία δεδομένα πρώτα απ’ όλα γιατί είναι αυθεντικοί και ύστερα γιατί είναι οι μόνοι που υπάρχουν στη διάθεση εκείνων οι οποίοι θέλουν να μελετήσουν με ένα κάπως θετικό τρόπο και με τη βοήθεια της στατιστικής τα αισθηματικά ζητήματα της εποχής».

Συνέχεια

Το ψωμί στην Παράδοση

Ευρωπαϊκό Μουσείο Άρτου

Το Ευρωπαϊκό Μουσείο Άρτου ιδρύθηκε το 2005, εκθέτοντας με μεράκι και αγάπη τους καρπούς ενός πολυετούς, συλλεκτικού έργου. Ένα παλιό αρχοντικό στον Βαρνάβα Αττικής μετατράπηκε σε Μουσείο Άρτου και φιλοξενεί πάνω από 3.000 κεντημένα είδη ψωμιού με διακόσμηση από την Ελλάδα και 40 χώρες του εξωτερικού.

Συνέχεια

Μικρασιάτισσα Μάνα, η ιστορία ενός αγάλματος

Το άγαλμα της «Μικρασιάτισσας Μάνας» στη Μυτιλήνη, ένα από τα πρώτα αγάλματα Μικρασιατικής Μνήμης στην Ελλάδα, είναι έργο της γλύπτριας Κατερίνας Χαλεπά – Κατσάτου. Στήθηκε με πρωτοβουλία του Συλλόγου των κατοίκων της προσφυγικής συνοικίας της Επάνω Σκάλας, στη βάση μιας ιδέας του Αϊβαλιώτη διευθυντή του Δήμου Μυτιλήνης, Νίκου Δαμδούμη. Το 1982 αγκάλιασε την ιδέα ο τότε Νομάρχης Κώστας Στρατινάκης και αμέσως μετά, ο διάδοχος στη Λέσβο, Νίκος Σηφουνάκης. Δεκαοκτώ μήνες μετά την υπογραφή του συμβολαίου με τη γλύπτρια το άγαλμα ήρθε και στήθηκε στην Επάνω Σκάλα.

Συνέχεια

Ευλογημένη Φανουρόπιτα

Άγιος Φανούριος, Αίγινα

Καθώς πλησιάζει η εορτή του Αγίου Μεγαλομάρτυρα Φανουρίου του θαυματουργού, στις 27 Αυγούστου, παραθέτουμε τη συνταγή για την παραδοσιακή Φανουρόπιτα, την πίτα του Αγίου μας, που πατροπαράδοτα οι νοικοκυρές ετοιμάζουν στη χάρη Του για ευλογία και για να τους φανερώνει στη ζωή τους κάθε καλό! Τις Φανουρόπιτες τις φέρνουμε στον ναό το απόγευμα της παραμονής της εορτής του Αγίου Φανουρίου, όπου και ευλογούνται κατά την ακολουθία του Μεγάλου Εσπερινού και κατόπιν μοιράζονται στους παρισταμένους και στην οικογένεια της νοικοκυράς που τις ετοίμασε και τις προσέφερε προς ευλογία όλων.

Συνέχεια

Το θέρος από τον Πόντο στη Νέα Χηλή – Εικόνες και μνήμες

«Έρθεν και ο Χορτοθέρτς, έπαρ’ το καγάν (δρεπάνι) σο χέρ’ τ’ς»…

Θεριστές στη Νέα Χηλή, 1956

«Χορτοθέρτς» αποκαλούσαν οι Πόντιοι τον Ιούλιο, ο οποίος φέρει και την επωνυμία αλωνάρης ή θεριστής. Λέγεται αλωνάρης γιατί την περίοδο αυτή αλωνίζουν τα σιτηρά. Η λέξη παράγεται από το ουσιαστικό «χόρτο» και το ρήμα «θερίζω».

Συνέχεια

Το καλοκαίρι της Μαρίας Νεφέλης

«Κοίταζα πόσο διάφανοι γίνονται
κείνοι που αγαπούνε!»

Οδυσσέας Ελύτης, Μαρία Νεφέλη

Συνέχεια

Η ιστορία της μίνι φούστας

Henri Cartier-Bresson, Au Bistro, Paris Mai 1968

Η εμφάνιση της μίνι φούστας (mini-skirt) θεωρήθηκε μία ακόμη ανατρεπτική πράξη, από τις πολλές που έφερε η δεκαετία του ‘60. Το μίνι εκδημοκρατικοποίησε τη μόδα, απελευθέρωσε τη γυναίκα και προκάλεσε τα πρώτα «εγκεφαλικά» στους άνδρες.

Συνέχεια

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος για τη Μητέρα

(φωτ. Anne Geddes)

Ας πάμε εμπρός
Τα πρωινά κελεύσματα των τοξοτών
καταλαμβάνουν το κέντρον της καρδιάς μας
Σπόρος ο λόγος των ποιητών
Και το τριφύλλι των παιδιών στο στήθος των μανάδων
χαρμόσυνον σαν άφιξις λευκών ιστιοφόρων

Συνέχεια

Η Γιορτή της Μητέρας

2η Κυριακή του Μαΐου

Η γιορτή της μητέρας (ή ημέρα της μητέρας) είναι εορτή προς τιμήν της μητέρας και της μητρότητας. Στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες, γιορτάζεται τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου. Ιστορικά προέρχεται από ένα αμερικανικό κίνημα των γυναικών – μητέρων με την ονομασία «Mothers Friendships Day», που ιδρύθηκε το 1965 από την Άνν Τζάρβις (Ann Jarvis) κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού εμφυλίου πολέμου (1861-1865). Το κίνημα των γυναικών δραστηριοποιήθηκε υπέρ της ειρήνης με διάφορες ακτιβιστές δραστηριότητες και συνέχισε τις δράσεις ακόμα και μετά τη λήξη του πολέμου, κυρίως με τον αγώνα για την επανένωση οικογενειών που είχαν χωριστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Συνέχεια

Χωρίς στεφάνι (Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης)

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Κοινωνικό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που πρωτοδημοσιεύτηκε στις 24 Μαρτίου 1896, στην εφημερίδα «Ακρόπολις». Εκτυλίσσεται στην Αθήνα, περί τα τέλη του 19ου αιώνα, με ηρωίδα μια κατατρεγμένη δασκάλα, τη Χριστίνα, θύμα του πελατειακού κράτους (καθώς τότε ακόμα δεν υφίστατο η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων) και του εραστή της. Ο Παπαδιαμάντης μας παρουσιάζει, επίσης, μια ολόκληρη κοινωνική ομάδα -τις δούλες και τις παραμάνες- στις μεγάλες στιγμές της Αναστάσεως. Ένα διήγημα που μπορεί να ταιριάζει με αυτό που αποκαλούμε «ατμόσφαιρα των ημερών», όμως θίγει διαχρονικά ζητήματα της κοινωνίας μας, ενώ έχει μεγάλο ενδιαφέρον ο τρόπος που τα προσεγγίζει ο μεγάλος Παπαδιαμάντης.

Συνέχεια

Αγία Θεοδώρα, η βασίλισσα της Άρτας

11 Μαρτίου

«Οὐ δόξαν βασίλειον, οὐ τήν τοῡ κόσμου τερπνότητα,
Θεοδώρα πάνσεμνε, ἀλλά τήν μένουσαν δόξαν ἐπόθησας»
(πό τήν Ἀκολουθία)

(εικόνα: Αγία Θεοδώρα, σχέδιο εξωφύλλου του βιβλίου του Δ. Φερούση, «Θεοδώρα Κομνηνή – Βασίλισσα και Μοναχή», εκδ. Ακρίτας , 1997)

Μια πλειάδα αγίων της Εκκλησίας μας υπήρξαν βασιλείς, οι οποίοι υπερέβησαν την εγκόσμια δόξα και τον πειρασμό της εξουσίας και πολιτεύτηκαν σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου και προσάρμοσαν τη ζωή τους στη ζωή του Χριστού. Μια τέτοια αγιασμένη μορφή υπήρξε και η αγία Θεοδώρα η βασίλισσα της Άρτας. Γεννήθηκε στα Σέρβια της Κοζάνης, το 1210. Ο πατέρας της ονομαζόταν Ιωάννης Πετραλίφας και ήταν σεβαστοκράτορας και διοικητής της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Η μητέρα της Ελένη ανήκε σε οικογένεια αριστοκρατών της Κωνσταντινουπόλεως. Η οικογένεια του πατέρα της ήλκε την καταγωγή του από την φημισμένη ιταλική οικογένεια των Πετραλίφα. Πρόγονός της υπήρξε ο Πέτρος di Alife, ο οποίος είχε πάρει μέρος στην Α’ Σταυροφορία, τον 11ο αιώνα.

Συνέχεια

Αλέξης Δαμιανός, O ποιητής της εικόνας και η «Ευδοκία» του

Ο σπουδαίος Έλληνας κινηματογραφιστής Αλέξης Δαμιανός γεννήθηκε στις 21 Ιανουαρίου του 1921, στην Αθήνα και έφυγε από τη ζωή στις 4 Μαΐου του 2006. Με αφορμή την επέτειο από τα 101 χρόνια από τη γέννησή του, παρουσιάζουμε ένα αφιέρωμα στη θρυλική «Ευδοκία» του (1971), που για πολλούς αποτελεί την πιο σημαντική ελληνική ταινία όλων των εποχών.

Συνέχεια

Παρέτρα έρως αρανί

«Να έχεις μια όμορφη Πρωτοχρονιά συντροφιά με γλυκές μελωδίες!»… Αυτό σημαίνουν, στην κρητική ντοπιολαλιά, τα ακατάληπτα λόγια του τραγουδιού του Λουδοβίκου των Ανωγείων από το άλμπουμ του «Το Μεϊντάνι» (1993). Με τη μοναδική μελωδία του υποδεχόμαστε κι εμείς την καινούργια Χρονιά και με την ευχή να είναι η κάθε στιγμή της μια αφορμή για τραγούδι και χαρά και να μας γεμίσει εμπνεύσεις, ποίηση και από τις ωραίες στιγμές και τις εικόνες της!

Συνέχεια

Το Χριστόψωμο

Στο κέντρο του Χριστουγεννιάτικου τραπεζιού δεσπόζει πάντοτε το ευλογημένο Χριστόψωμο, αφράτο και μυρωδάτο, έτοιμο να κοπεί από τον νοικοκύρη του σπιτιού και να μοιραστεί με τις ευχές του σε όλους τους οικείους του και στους καλεσμένους πριν ξεκινήσει το φαγητό. Σε πολλές περιοχές του τόπου μας το στόλισμα του Χριστόψωμου αποτελεί αληθινή ιεροτελεστία και δίνει κομψοτεχνήματα που δεν χορταίνεις να θαυμάζεις! Ανάμεσα στις πολλές πατροπαράδοτες συνταγές για Χριστόψωμο ξεχωρίσαμε το περίφημο Χριστόψωμο του Πόντου, το οποίο είναι εξαιρετικό ως γευστικό αποτέλεσμα, αλλά και ένα εκπληκτικό δείγμα της αξιοσύνης και της φροντίδας των Ποντίων νοικοκυρών, που στολίζουν ξεχωριστά με αυτό το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι τους! Μολονότι φαίνεται περίπλοκο είναι αρκετά απλό στην παρασκευή του, μια μοναδική προσφορά αγάπης για το σπιτικό μας και την οικογένειά μας και μια παντοτινή εκδήλωση ευλάβειας από την θρησκευτική μας παράδοση.

Συνέχεια

Μισιρλού, η ιστορία του τραγουδιού που κατέκτησε τον κόσμο!

Η Μισιρλού είναι ένα αισθαντικό τραγούδι που μιλά για την απελπισμένη αγάπη, ο αυθεντικός συνθέτης του οποίου πιθανολογείται κάπου στο 1910, στη Σμύρνη, αλλά παρέμεινε για πάντα άγνωστος…

Συνέχεια