kimintenia

Η Κοίμηση της Αγίας Άννης (25 Ιουλίου)

«Μήτηρ τελευτᾷ Μητροπαρθένου Κόρης,
Ἡ τῶν κυουσῶν μητέρων σωτηρία»

Η Αγία Άννα, η μητέρα της Υπεραγίας Θεοτόκου, καταγόταν από τη φυλή του Λευί. Ο πατέρας της, που ήταν ιερέας, ονομαζόταν Ματθάν και ιεράτευε την εποχή της βασιλείας της Κλεοπάτρας. Τη δε μητέρα της, την έλεγαν Μαρία. Η Άννα είχε δύο αδελφές, την ομώνυμη με τη μητέρα της Μαρία και τη Σοβήν. Η Μαρία, που παντρεύτηκε στη Bηθλεέμ, είχε κόρη τη Σαλώμη τη μαία, η δε Σοβή, που παντρεύτηκε και αυτή στη Bηθλεέμ, γέννησε την Ελισάβετ, τη μητέρα του Τιμίου Προδρόμου. Η Αγία Άννα παντρεύτηκε στη Γαλιλαία τον Ιωακείμ και γέννησε την Παρθένο Μαρία.

Η Αγία Άννα αξιώθηκε να έχει τη μεγάλη τιμή και ευτυχία να αποκτήσει μοναδική κόρη, τη μητέρα του Σωτήρα του κόσμου. Η Θεοτόκος υπήρξε ο καρπός της πολύχρονης προσευχής και της αγίας ζωής του Ιωακείμ και της Άννας που ήταν άτεκνοι. Αφού η Αγία Άννα απογαλάκτισε τη Θεοτόκο και την αφιέρωσε στον Θεό, πέρασε την υπόλοιπη ζωή της με νηστεία, προσευχή και ελεημοσύνη προς τους φτωχούς. Παρέδωσε ειρηνικά στον Θεό τη δικαία ψυχή της, κληρονομώντας τα αιώνια αγαθά. Διότι ο ίδιος ο Κύριος διαβεβαίωσε ότι «οἱ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιο ἀπελεύσονται» (Ματθαίου, κε’ 46).

Περικαλλή ναό προς τιμήν της Αγίας Άννας έχτισε στην Κωνσταντινούπολη ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός περί το 550 μ.Χ. Τίμια Λείψανα της Αγίας Άννας φυλάσσονται στην αγιορείτικη Ιερά Σκήτη Αγίας Άννης, στις Ιερές Μονές Σταυρονικήτα και Κουτλουμουσίου Αγίου Όρους, στην ομώνυμη Ιερά Μονή Λυγαριάς Λαμίας, στην Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου Σουρωτής, στον Ιερό Ναό Αγίας Άννης Κατερίνης και στον ρωμαιοκαθολικό Ναό Αγίου Παύλου «ἐκτός τῶν Τειχῶν» της Ρώμης.

Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) (Ἦχος δ’ – Ταχὺ προκατάλαβε)
Ζωὴν τὴν κυήσασαν, ἐκυοφόρησας, ἁγνὴν Θεομήτορα, θεόφρον Ἄννα, διὸ πρὸς λῆξιν οὐράνιον, ἔνθα εὐφραινομένων, κατοικία ἐν δόξῃ, χαίρουσα νῦν μετέστης, τοῖς τιμῶσί σε πόθῳ, πταισμάτων αἰτουμένη, ἱλασμὸν ἀειμακάριστε.

Η θαυματουργός εικόνα της Αγίας Άννης από τη Σμύρνη

Η ιστορία της εικόνας είναι θαυμαστή, όπως αρμόζει σε μια θαυματουργή εικόνα. Το 1881 μία κάτοικος της Κρήνης (Τσεσμέ) της Μικράς Ασίας ζήτησε από την Αγία Άννα, μητέρα της Παναγίας μας, να της χαρίσει ένα παιδί, με την υπόσχεση να αφιερώσει μια εικόνα στη χάρη Της. Πράγματι η Αγία εισάκουσε το αίτημά της και η συγκεκριμένη πιστή ζήτησε από έναν αγιογράφο των Κυδωνίων (Αϊβαλί) να αγιογραφήσει την Αγία, όπως και έγινε.

Η εικόνα έμεινε μνημειώδης για τη ζωντάνια των προσώπων. Αυτό όμως που την έκανε ξεχωριστή ήταν πως απεικονιζόταν η Αγία Άννα μαζί με την κόρη της, τη Θεοτόκο, σε ηλικία 12 ετών κοπέλα. Σπανιότατα απεικονίζεται η Παναγία μας ωσάν κοπέλα, πράγμα που έκανε εξ αρχής μοναδική τη συγκεκριμένη αγιογραφία. Η εικόνα αμέσως δωρίσθηκε στον περίλαμπρο ναό την Αγίας Φωτεινής, στη Σμύρνη, και από την πρώτη στιγμή άρχισε τη θαυματουργή της δράση. Ο ίδιος ο Άγιος Εθνομάρτυρας Χρυσόστομος Σμύρνης έστελνε τα άτεκνα ζευγάρια να παρακαλέσουν μπροστά στην εικόνα, ύστερα από 40 μέρες νηστείας, για να τους χαρίσει η Αγία ένα τέκνο. Τα αιτήματα χιλιάδες, όπως και χιλιάδες τα θαύματα της τεκνοποίησης.

Το 1922 όμως ήρθε η ολέθρια καταστροφή της Μικράς Ασίας. Στη Σμύρνη η βαρβαρότητα και οι ωμότητες των Τούρκων δεν σταματούσαν στις λεηλασίες, στους βιασμούς και στους σκοτωμούς. Εισέβαλλαν βίαια και στις εκκλησιές κλέβοντας ό,τι πολύτιμο έβρισκαν και καταστρέφοντας τα πάντα. Έξω από τον Ιερό Ναό της Αγίας Φωτεινής οι Τούρκοι άναψαν τότε μία τεράστια φωτιά και έριξαν στις φλόγες τις άγιες εικόνες και άλλα ιερά αντικείμενα του ναού. Τη δεδομένη στιγμή περνούσε από το σημείο εκείνο η Γιασεμή, Ελληνίδα της Σμύρνης, η οποία με τη συνοδεία υπαλλήλων της αγγλικής πρεσβείας είχε μεταβεί στην πρεσβεία για να πάρει την εξαδέλφη της που εργαζόταν εκεί. Πηγαίνοντας προς την πρεσβεία έπεσε πάνω στη βάρβαρη πράξη της λεηλασίας και της πυρπόλησης των ιερών εικόνων. Βλέποντας το ανίερο θέαμα χωρίς να το σκεφθεί φώναξε ένα τουρκάκι που τους συνόδευε, τον Αλί, του έδωσε όσα χρήματα είχε πάνω της και του ζήτησε να πάει να δωροδοκήσει τους Τούρκους ενόπλους, να του επιτρέψουν να περάσει και να πάρει όποια εικόνα προλάβει από την πυρά καθώς, όπως έλεγε, «θα μας κάψει ο Θεός που βλέπουμε να καίγεται η κληρονομιά μας».

Ο Αλί κατάφερε να περάσει και την πρώτη εικόνα που έπιασε μέσα από τη φωτιά την έφερε στη Γιασεμή. Με μεγάλη συγκίνηση η Γιασεμή είδε πως η εικόνα που έσωσε ήταν αυτή της Αγίας Άννης, την οποία είχε δωρίσει πριν από 40 χρόνια η μητέρα της στην Αγία Φωτεινή ως τάμα για το πρώτο της παιδί! Το γεγονός ήταν κυριολεκτικά θαυμαστό! Η εικόνα κρατήθηκε ως οικογενειακό κειμήλιο το οποίο, καθ’ όλη τη διάρκεια των χρόνων, πραγματοποιούσε θαύματα σε όσους επικαλούνταν τη χάρη της Αγίας Άννης.

Τα χρόνια πέρασαν και το οικογενειακό κειμήλιο βρέθηκε στα χέρια των απογόνων της Γιασεμής, στην οικογένεια Μαϊστράκη, η οποία αποφάσισε να δωρίσει τη θαυματουργό εικόνα στο μοναστήρι της Αναλήψεως του Κυρίου, στα Σκούρτα Βοιωτίας, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να ευεργετηθεί όσος περισσότερος κόσμος μπορεί από τη χάρη της Αγίας Άννης. Από τότε τα αιτήματα χιλιάδες, το ίδιο και τα θαύματα της Αγίας. Οι μαρτυρίες άφθονες για άτεκνα ζευγάρια, πολλά με σοβαρά προβλήματα, τα οποία μετά από τάμα προς την Αγία Άννα κατάφεραν και τεκνοποίησαν.

Η βυζαντινή εικόνα της Αγίας Άννης στη Μονή Μπίστριτσα

Την εικόνα της Αγίας Άννης τη δώρησε ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μανουήλ Β’ Παλαιολόγος (1350-1425) στον ηγεμόνα Αλέξανδρο τον Αγαθό, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη φιλοξενία του γιού του Ανδρονίκου στη Μολδαβία. Η εικόνα έχει επιτελέσει πλήθος θαυμάτων. Μεταξύ άλλων, ιστορείται ότι γλύτωσε τον ηγεμόνα Πέτρου Ράρες από τα χέρια των Τούρκων και τον θάνατο. Τον ηγεμόνα τον πρόδωσαν και όπως διαβάζουμε στο Χρονικό του Γκριγκόρε Ουρέκε, κρύφτηκε στη Μονή Μπίστριτσα.

Ήταν 17 Σεπτεμβρίου 1538. Οι προδότες και οι Τούρκοι του Σουλειμάν του Μεγαλοπρεπούς τον κυνηγούσαν λυσσασμένα. Όλη νύχτα ο Ηγεμόνας προσευχήθηκε γονατιστός μπροστά στην εικόνα της Αγίας Άννας μαζί με τους πατέρες της μονής και κλαίγoντας της υποσχέθηκε πως αν γλύτωνε θα αναστήλωνε το μοναστήρι. Οι Τούρκοι είχαν περικυκλώσει τη Μονή. Το ξημέρωμα της επομένης ημέρας πήρε θάρρος από τον Θεό και κατάφερε να αποδράσει από μια απόμερη πορτίτσα, ντυμένος με χωριάτικα ρούχα, περνώντας μέσα από τις γραμμές των Τούρκων, που με τη βοήθεια της Αγίας Άννας δεν μπορούσαν να τον δουν. Μετά από τρία χρόνια, δηλαδή το 1541, ο Πέτρου Ράρες έγινε ξανά ηγεμόνας της Μολδαβίας και εκπλήρωσε την υπόσχεσή του προς την Αγία Άννα.

Σύμφωνα με άλλο θαύμα, που καταγράφηκε το 1853, ο ηγούμενος της Μονής Πανγκαράτσι, Βαρνάβας, ήταν πολύ άρρωστος και ζήτησε από τους μοναχούς να τον πάνε στη Μονή Μπίστριτσα μπροστά στην εικόνα της Αγίας Άννας. Ο Ηγούμενος Βαρνάβας ιάθηκε και, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης, δώρησε το ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο, το οποίο σώζεται έως και σήμερα.

Πηγές: proskynitis.blogspot.com, vimaorthodoxias.gr